Η Μύτη
είναι ένα κωμικό θεατρικό έργο του Ουκρανού θεατρικού συγγραφέα, μυθιστοριογράφου και διηγηματογράφου
Τα έργα του συγκαταλέγονται στα μεγαλύτερα αριστουργήματα της ρωσικής ρεαλιστικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα. Θεωρείται εφάμιλλος μεγάλων συγγραφέων όπως οι Λέων Τολστόι, Ιβάν Τουργκένιεφ, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και Αλεξάντρ Πούσκιν.
Στο εν λόγω έργο, ο ταγματάρχης Κοβαλιόφ, ένας δημόσιος υπάλληλος, μια μέρα χάνει ξαφνικά τη μύτη του. Από τη στιγμή εκείνη ξεκινά μια τρομερή και κωμική ταυτόχρονα προσπάθεια να βρεθεί και να τοποθετηθεί ξανά στη θέση της, ώστε ο δυστυχής πλέον δημόσιος υπάλληλος να ξαναγίνει ένας φυσιολογικός άνθρωπος.
Η “Μύτη” δεν είναι μία φανταστική ιστορία ρομαντικού τύπου, αλλά μία ειρωνική παρωδία του κοινωνικού στάτους της τσαρικής γραφειοκρατίας και του γερμανικού ρομαντισμού. Η επιλογή ενός τόσο κωμικά υπογραμμισμένου θέματος όπως η εξαφάνιση μιας μύτης εμφανίζεται σαν ευθεία υποτίμηση των συμβόλων του ρομαντισμού. Πολύ εύστοχα ο Αλεξάντρ Πούσκιν έγραψε πως πρόκειται για μία “κωμική” ιστορία, τονίζοντας έτσι το στοιχείο της φάρσας στο θεατρικό αυτό έργο.
Πρόκειται για μια καυστική σάτιρα που διακωμωδεί τους μηχανισμούς του κράτους και σκιαγραφεί γλαφυρά τον παραλογισμό της κοινωνίας. Η πραγματικότητα μπλέκεται με το παράλογο και ο γκροτέσκος κόσμος του Γκόγκολ εκρήγνυται.
