Ας ρίξουμε μια ματιά στα Βιβλία με πάνω από 100.000.000 τυπωμένα αντίτυπα παγκοσμίως. Τι είναι αυτό που κάνει ένα συγγραφικό πόνημα να σπάσει τα όρια των συνόρων μιας χώρας και να αγγίξει τα δάκτυλα 100 εκατομμυρίων ανθρώπων; Φυσικά και δεν υπάρχει συγκεκριμένη “μαγική” συνταγή. Γι’αυτό ο γρίφος αυτός παραμένει άλυτος αιώνες τώρα. Όμως, μήπως υπάρχει κάτι κοινό που τα συνδέει;
Η επίδραση της πίστης
Το ρεκόρ της Βίβλου με πάνω από 5 δισεκατομμύρια αντίτυπα είναι δύσκολο να καταρριφθεί. Γενικότερα τα βιβλία θρησκευτικού περιεχομένου έχουν την τιμητική τους. Είναι λογικό διότι η πίστη σαν ανθρώπινη ανάγκη δεν γνωρίζει όρια, γεωγραφικά ή πνευματικά. Άλλες αιτίες των τεράστιων πωλήσεων των βιβλίων θρησκευτικού ή ιδεολογικού περιεχομένου είναι είτε ο φανατισμός, είτε η κοινωνική υποχρέωση, όπως στην περίπτωση του Μικρού Κόκκινου Βιβλίου του Mao Tse-Tung. Η ανάγνωση αυτού του βιβλίου ήταν για χρόνια σχεδόν υποχρεωτική σε κάθε σπίτι εντός της επικράτειας της Κίνας. Πάνω από 800 εκατομμύρια αντίτυπα του Μικρού Κόκκινου Βιβλίου (ή Αποφθέγματα του Προέδρου Μάο) έχουν φτάσει στα χέρια των πιστών αναγνωστών.
Η θρησκεία βοηθά τις πωλήσεις των βιβλίων ακόμη και όταν δεν έχει στόχο την εξύμνηση ή τον προσηλυτισμό. Κλασσικό παράδειγμα αποτελεί το μυθιστόρημα του Dan Brown – Κώδικας ντα Βίντσι. Στην περίπτωση αυτή η θρησκεία μπλέκεται με την μυθοπλασία, το μυστήριο και τις συνομωσίες, με αποτέλεσμα το βιβλίο να κοντεύει να ξεπεράσει τα 100.000.000 αντίτυπα. Αρκετά όμως με αυτά τα βιβλία, ας μιλήσουμε για λογοτεχνία… (Dan Brown, I’m sorry)
Λογοτεχνικά Βιβλία με πάνω από 100 εκ. πωλήσεις
“Το όνειρο της κόκκινης κάμαρας” του Τσάο Σούε Τσιν, είναι ένα κλασσικό βιβλίο που εξιστορεί τη ζωή μιας οικογένειας στην μακρινή εποχή της Αυτοκρατορικής Κίνας. Το βιβλίο αυτό έχει ένα κοινό με το προαναφερθέν Κόκκινο Βιβλίο του Μάο: Απευθύνονται στο αναγνωστικό κοινό μιας χώρας 1,5 δισεκατομμυρίων κατοίκων. Επομένως, αν καταφέρει ένα βιβλίο να γίνει κλασσικό στην Κίνα, τα 100 εκατομμύρια αντίτυπα του συγκεκριμένου βιβλίου ενδεχομένως να θεωρούνται λίγα…
Το Μυστήριο
Μπορεί ο Έντγκαρ Άλαν Πόε να γέννησε το είδος του αστυνομικού μυθιστορήματος, όμως αυτή η γλυκύτατη κυριούλα γέννησε τον ντετέκτιβ που μπήκε στα σπίτια και τις καρδιές πολλών εκατομμυρίων αναγνωστών. Ο λόγος, φυσικά, για την Άγκαθα Κρίστι και τον Ηρακλή Πουαρό. Ήταν αναμενόμενο κάποιο από τα 80 αστυνομικά μυθιστορήματά της να ξεπεράσει τις 100.000.000 πωλήσεις. Το έργο της με την αριστουργηματική πλοκή, το οποίο άλλαξε πλέον όνομα και λέγεται “Και δεν Έμεινε Κανένας“, είναι το πιο πολυδιαβασμένο βιβλίο στο είδος του. Η υπόθεση του βιβλίου έχει μεταφερθεί πολλάκις σε κινηματογράφους και θεατρικές σκηνές ανά τον κόσμο.
Η Μαγεία
Ο Χάρι Πότερ, ο μικρός μάγος με τα στρογγυλά γυαλιά είναι το “χρυσό παιδί” της Τζόαν Ρόουλινγκ. Και πως να μην είναι άλλωστε, όταν μόνο το ένα από τα επτά βιβλία της σειράς, “Ο Χάρι Πότερ και η Φιλοσοφική Λίθος” έχει ήδη ξεπεράσει τα 120 εκατομμύρια αντίτυπα. Τα βιβλία απευθύνονται σε νεανικό κοινό και θα μπορούσαμε να τα χαρακτηρίσουμε ως “λογοτεχνία ενηλικίωσης”. Ξεχειλίζουν από μυστήριο, μαγεία, αλλά και πολλά χρήσιμα διδάγματα. Οι ομώνυμες ταινίες επικεντρώνονται κυρίως στο μυστήριο και τη μαγεία. Η λύση στην αναζήτηση περισσότερης ουσίας είναι αντί μιας δίωρης ταινίας, να επιλέξετε να διαβάσετε τα βιβλία.
Ο Μύθος
Τα παραμύθια των Αδελφών Γκριμ έχουν ξεπεράσει τις πωλήσεις διακοσίων εκατομμυρίων αντιτύπων. Μόνο η ιστορία του Χάνσελ και της Γκρέτελ έχει ξεπεράσει τα 130 εκατομμύρια αντίτυπα. Όταν δύο μικρά αδέρφια πέφτουν θύματα μιας μάγισσας με κανιβαλίστικες τάσεις και αυτή η “παιδική” ιστορία γίνεται Best Seller, αντιλαμβάνεστε πως ο γρίφος της “μαγικής συνταγής” των ευπώλητων βιβλίων γίνεται ακόμη πιο δύσλυτος.
Άλλο ένα πασίγνωστο παραμύθι που έχει περάσει το φράγμα των 100 εκατομμυρίων είναι “Οι περιπέτειες της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων” του Lewis Carroll.
O Μικρός Πρίγκιπας
Προσωπικά δεν γνωρίζω κάποιον άνθρωπο που να έχει διαβάσει τουλάχιστον 10 βιβλία στη ζωή του και το ένα εξ αυτών να μην είναι “Ο Μικρός Πρίγκιπας” του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ. Αυτό δικαιολογείται από τα περίπου 200 εκατομμύρια καταγεγραμμένα αντίτυπα που έχουν φτάσει στα χέρια και τις ψυχές των αναγνωστών. Οι περισσότεροι εξ αυτών το διάβασαν μια φορά στην εφηβεία τους και άλλη μια στην ενήλικη ζωή τους. Αυτή η δεύτερη ανάγνωση είναι η σημαντικότερη και ουσιαστικότερη. “Ο χρόνος που περάσαμε με αυτό το βιβλίο είναι αυτό που το κάνει ξεχωριστό για εμάς”.
Η Φαντασία
Ο κύριος Τζον Ρόναλντ Ρόιελ Τόλκιν μάγεψε περί τους 150 εκατομμύρια αναγνώστες με τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Η αναγνωστική αποδοχή της οργιάζουσας φαντασίας του δεν σταματά εκεί. Με το Χόμπιτ μάγεψε άλλους 100 εκατομμύρια αναγνώστες. Στον ονειρικό κόσμο που μας μεταφέρει στα βιβλία του, ζουν χαρακτήρες οικείοι και συμβολικοί. Βιώνουν μαζί την περιπέτεια από το ήσυχο Σάιρ μέχρι την εμπόλεμη ζώνη της Γκόντορ με σκοπό να καταστρέψουν την πηγή του κακού. Πέρα από τα εκατομμύρια αντίτυπα, ο κόσμος του Τόλκιν ενέπνευσε πολλές άλλες ιστορίες, βιντεοπαιχνίδια και επικές ταινίες που εισχώρησαν στα σπίτια μας με κάθε εφικτό, καλλιτεχνικό τρόπο.
Αμφιλεγόμενα Βιβλία με εκατομμύρια αντίτυπα.
Ακούγονται ήδη οι κραυγές και οι ήχοι των εμετών των αντιμάχων της “τοξικής αισιοδοξίας”. Ο Αλχημιστής κοντεύει να ξεπεράσει αισίως τα 150 εκατομμύρια αντίτυπα. Οι πωλήσεις του Πάουλο Κοέλιο σε συνδυασμό με έναν διαδικτυακό καταιγισμό αποφθεγμάτων του, έχουν μετατραπεί σε κόκκινο πανί για εκείνους που δεν τρέφουν ιδιαίτερη εκτίμηση στο λογοτεχνικό του ταλέντο. Συνήθως, η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Ίσως ο συγκεκριμένος Βραζιλιάνος συγγραφέας να μην αξίζει μια τέτοιου μεγέθους αποδοχή. Όμως, σίγουρα έχει αγγίξει πολλές ανθρώπινες ψυχές. Μάλιστα το εν λόγω βιβλίο έχει γίνει το εναρκτήριο έναυσμα για πολλούς νέους, έφηβους αναγνώστες. Τουλάχιστον αυτό οφείλουμε να του το αναγνωρίσουμε. Επομένως, από το να τον μισήσουμε ή να τον αγαπήσουμε, καλύτερα ας αναλογιστούμε γιατί ο κόσμος έχει τόσο μεγάλη ανάγκη την γλυκανάλατη, συμπαντική αισιοδοξία του.
Μέχρι τώρα τείναμε να βγάλουμε το συμπέρασμα πως τα συστατικά της “μαγικής συνταγής” ενός δημοφιλούς βιβλίου είναι: λίγη μαγεία, μπόλική φαντασία, μια μεζούρα μυστηρίου, μια στάλα παραμυθιού και έτοιμο!
Όμως, στην κορυφή της λίστας των βιβλίων με τις περισσότερες πωλήσεις βρίσκεται ο Κάρολος Ντίκενς και το βιβλίο “Ιστορία δύο Πόλεων“. Ένα ιστορικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στην προετοιμασία και την έναρξη της Γαλλικής Επανάστασης.
Άραγε, η κορυφή της λίστας χαλάει τη συνταγή της φαντασίας; Ίσως όχι. Υπό μια εκδοχή, η ίδια η επανάσταση στηρίζεται στη φαντασία των επαναστατών που θα ονειρευτούν ένα καλύτερο μέλλον και θα πιστέψουν όλοι μαζί στο ίδιο παραμύθι…
Καλές Αναγνώσεις!
